SWOT-analyse 2.0 Martine

Quest 3 – SWOT analyse 2.0

Na de ontvangen feedback van een gameteamlid (feedbackkaart) heb ik mijn SWOT-analyse aangescherpt. Op de feedbackkaart heb ik gearceerd waar ik verandering in heb aangebracht. Verschillende afzonderlijke punten heb ik samengevoegd tot één punt. Het kwadrant van zwaktes kon ik eerder nog niet zo goed verwoorden. Dat heb ik nu verder uitgeschreven. In de conceptversie was de rol van de MLI-er enkel gericht op sterke punten. In deze 2.0 versie is er ook aandacht voor ontwikkelpunten voor de MLI-er. De literatuurlijst is verder aangevuld.

Wij, Sarah’s duivels, hebben gekozen voor het scenario offline – tailormade. In dit scenario gaan we ervan uit dat je leren samen doet, face-to-face. Leerlingen leren in wisselend samengestelde groepen en in wisselende ruimtes. Docent heeft een sturende/coachende rol en houdt alle leerling gegevens op papier bij. Het contact tussen leerkracht en leerling is intensief. De leerling staat centraal en heeft de regie over zijn eigen leerproces. Talentontwikkeling wordt gestimuleerd.

Als docent basisonderwijs richt ik me in deze SWOT-analyse intern op de sterke en zwakke punten van onze organisatie. Extern belicht ik de belangrijkste kansen en bedreigingen. Op deze manier breng ik het complete beeld van de kerngegevens van onze organisatie in beeld.

Sterktes:
Basisschool Noorderpoort kenmerkt zich door haar kernwaarden laagdrempeligheid, openheid en de onderwijsdriehoek. Laagdrempeligheid betekent  onder andere gemakkelijk aanspreekbaar zijn, veilig, open, betrokken en professioneel. De onderwijsdriehoek ontstaat door een goede samenwerking tussen school, ouders en leerling. Een hoge ouderbetrokkenheid maakt hiervan deel uit. Openheid ontstaat door de actieve rol die school aanneemt richting ouders omtrent het kind. Ouders worden steeds uitgenodigd te participeren in het leerproces dat de leerlingen doormaken op de school.

Studiedagen en het aanbieden van de mogelijkheid om een cursus of studie te volgen stimuleert de docent om zich verder te professionaliseren. Tevens worden docenten op basis van hun expertise gevraagd om deel uit te maken van bepaalde werkgroepen. Op deze manier wordt de expertise binnen de school ten volle benut en ingezet om veranderingen bespreekbaar en uitvoerbaar te maken.

Talentontwikkeling heeft al een plaats gekregen binnen het onderwijs van KBS Noorderpoort. Door middel van uitdging en ondersteuning worden leerlingen gemotiveerd om het beste uit zichzelf te halen en hun talenten te ontwikkelen (Ledoux & Volman, 2011).

Zwaktes:

De ruimte in de school is beperkt. Klaslokalen hebben allemaal dezelfde grote. De gangen en de aula zijn de enige open ruimtes. Deze lenen zich niet om te benutten voor kleine werkplekken.

Het onderwijs wordt gegeven in homogene jaargroepen. Leerkrachten hebben enkel ervaring met differentiatie in hun eigen groep. Flexibel en klas doorbrekend werken met verschillende jaargroepen zijn ze niet gewend. Leerkrachten ervaren het werken in de eigen groep als veilig. Het ontbreekt ze aan voldoende kennis en motivatie om klas doorbrekend onderwijs te bieden.

De verschillen tussen de leerkrachtcompetenties zijn groot. Niet iedereen heeft voldoende kennis van vaardigheden en de leerlijnen. Ook zijn er grote verschillen in het hebben van een kritische en onderzoekende houding. Niet elke leerkracht bezit de juiste competenties om leerlingen sturing te geven aan het ontwikkelen van de eigen vaardigheden.

Er wordt gebruik gemaakt van coöperatieve werkvormen, maar de methode is vooral leidend voor de les. De rol van de leerkracht is hierdoor meer die van kennisoverdrager dan begeleider/coach van het onderwijs.

Kansen:

KBS Noorderpoort is onderdeel van stichting Initia. Binnen deze stichting worden al heel voorzichtig stappen gezet om, stichtingbreed, een lijn uit te zetten op verschillende gebieden van het onderwijs. Leerlingzorg is hier een voorbeeld van.  Door de samenwerking verder uit te breiden wordt het innovatieve vermogen van de school en stichting beter benut (Wierdsma & Swieringa, 2011). Een innovatief vermogen neemt een belangrijke plaats in een lerende organisatie in. Op die manier kan een school steeds mee blijven gaan in veranderingen en ontwikkelingen.

Op KBS Noorderpoort wordt er aandacht besteedt aan talentontwikkeling. Ledoux en Volman (2011) onderscheiden hierin drie domeinen. Op KBS Noorderpoort wordt er met name veel aandacht besteedt aan talentontwikkeling op het gebied van kunst & cultuur, sport & beweging. Het cognitief talent stimuleren is een kerntaak van het onderwijs.  Er kan meer specifieke aandacht worden besteed aan het aanleren van (metacognitieve) vaardigheden. Hieronder valt te noemen; combineren, analyseren en probleem oplossen. Zaken die leerlingen kunnen toepassen om een leven lang te kunnen leren.

Met het inzetten van het concept ‘leven lang leren’ maken niet alleen de leerlingen zich vaardigheden eigen, maar leren de leerkrachten steeds meer en nieuwe vaardigheden aan. Daardoor zijn ze in staat om leerlingen beter te kunnen begeleiden in het cognitieve leerproces. En is de leerling beter in staat om eigenaar te zijn van zijn eigen leerproces (Marino, 2011).

Bedreigingen:

KBS Noorderpoort is een kleine dorpsschool. Het leerlingaantal schommelt al een aantal jaar rond de opheffingsnorm. De voorspellingen zijn dat de leerlingaantallen tot 2020 redelijk stabiel zullen zijn of een kleine krimp zullen vertonen. In het dorp zijn er nog 7 andere basisscholen. Deze vissen allemaal in dezelfde vijver. Het zou kunnen dat er in de toekomst scholen samengevoegd gaan worden. Dat betekent ook een samensmelting van onderwijsvisies. Hier zal dan een nieuwe visie uit voort moeten komen.

Om gebruik te kunnen maken van de verschillende soorten leslokalen zal er danig moeten worden geïnvesteerd in ruimtes om te kunnen leren/onderzoeken. Aangezien er sprake is van een offline leeromgeving zal er flink geïnvesteerd moeten worden in les- en leermaterialen. Beide zaken zullen een flinke kostenpost met zich meebrengen.

De digitalisering zal zijn verdere opmars nemen in de toekomst. Mogelijk dat het analoog leren snel achterhaald zal zijn. Kennis is namelijk minder snel voorhanden en minder snel te bewerken in een analoge omgeving dan een digitale omgeving. Mogelijk dat leerlingen zich belangrijke ICT vaardigheden niet eigen zullen maken, omdat ze er niet mee in aanraking komen. Dit kan moeilijkeheden geven met de stap naar de arbeidsmarkt.

 Ontwikkelmogelijkheden:

·     De MLI-er heeft contact met de directie over de ontwikkelpunten van de school. Dit is het vertrekpunt om werkgroepen te vormen om te kunnen werken aan veranderingen binnen de school. De rol van de MLI-er is met name coachend en sturend. Hij verstrekt  (achtergrond)informatie en informatie over belangrijke onderwijsontwikkelingen.

·     De rol van de MLI-er is naast een leidende rol ook een voorbeeldrol op het gebied van het ontwikkelen van innovaties en het inspireren en motiveren van collega’s.

·     Door meer contact te zoeken en te leggen met scholen binnen en buiten de stichting zou de MLI-er het innovatienetwerk kunnen vergroten. Er kan dan meer kennisdeling ontstaan. Dit gebeurt nu nog veel te weinig.

Literatuur:

Marino, J. & Polderman, J. (2011). Leading continous improvement. Breda: Magistrum. Geraadpleegd op www.expertis.nl/resources/site403/CVL_cursisten/folders/MAG_LearningContiniousImprovement.pdf

Ledoux, G. & Volman, M. (2011). Op zoek naar talent. Talentontwikkeling op expeditiescholen.

Verstraete, I. & Nijman. K. (2016).  Handbook voor leren leren voor het voortgezet onderwijs. 5 Krachtige principes vertaald naar de praktijk. Groningen: Noordhoff-uitgevers

Wierdsma, A. en Swieringa, J. (2011). Lerend organiseren en veranderen – Als meer van hetzelfde niet helpt. (3^e druk). Groningen: Noordhoff-uitgevers:

Bronnen:

Gebruikte bronnen bij deze SWOT analyse:

·     Schoolgids KBS Noorderpoort

·     Curriculum analyse 2015-2016